مفهوم سرقفلی عرفی
برای یافتن مفهوم عرفی سرقفلی، مراجعه به قانون يا حتي كتاب كفايت نمي‌كند؛ چرا که سرقفلی در حقوق ایران از بدو امر ریشه در عرف داشته و مفهوم واقعی آن در رابطه بین تجار و کسبه و در میان مردم عادی قابل درک است. امروزه بیشتر مغازه‌های قدیمی که در مکان‌های ارزشمند و تجاری بازارهای شلوغ شهرهای بزرگ و کوچک کشورمان واقع شده‌اند دارای سند سرقفلی عادی یا رسمی می‌باشند که بر اساس این اسناد اداره دارايی و شهرداری‌ها دارنده واقعی مغازه را صاحب سرقفلی می‌دانند.
عدم دریافت سرقفلی
یکی دیگر از شرایط لازم، برای مستثنی شدن یک رابطه استیجاری از شمول قانون روابط موجر و مستأجر سال ۱۳۵۶ عدم دریافت مبلغی تحت عنوان سرقفلی می‌باشد. از آنجا که اخذ سرقفلی در زمان تصویب ماده واحده در عرف رواج داشت قانون‌گذار با اشاره به این شرط در صدد بوده روابط استیجاری اشخاصی را که به‌عنوان مستأجر اقدام به پرداخت سرقفلی می‌کنند همچنان تحت شمول قانون روابط موجر و مستأجر سال ۱۳۵۶ قرار بدهد تا مستأجری که سرقفلی پرداخت نموده است از مزایای این قانون بهره‌مند شود. بنابراین، برای اینکه روابط استیجاری در قلمرو حاکمیت ماده واحده قرار گیرد علاوه بر شرایط دیگر عدم پرداخت سرقفلی نیز لازم است.
